Hoe maak je levendige karakters waar de lezer zich goed in kan verplaatsen?
Een aantal tips heb ik vertaald van Rick Riordan's website over karakterontwikkeling. Omdat ik ze erg waardevol vind. Ook heb ik zijn handige lijst voor een karakterprofiel toegevoegd.
- Definieer karakters ten eerste door actie, ten tweede door dialogen en beschrijving, en nooit door uitleg.
- Een karakter moet primair gedefinieerd worden door de keuzes die hij maakt en de acties die hij doet. Hoe reageert hij op geweld, op liefde, etcetera. Ten tweede kan een karakter levendig en behendig beschreven worden door wat hij zegt.
- Wees meer een impressionist dan een realist bij het beschrijven van karakters.
- Vaak is het niet gedenkwaardig of aantrekkelijk om heel realistisch met een lijst van opsommingen een karakter te beschrijven. Gebruik zoals Dickens deed, beschrijvingen met handige en doelgerichte pennenstreken. Metaforen kunnen erg aanstekelijk zijn. Bijvoorbeeld: 'ze was een menselijke tornado'.
- Wees niet bang om echte mensen als model te gebruiken voor je karakters, maar wees daar dan niet door beperkt.
- Het is heel natuurlijk om inspiratie te vinden in de mensen in je directe omgeving. Maar karakters in boeken zijn zelden helemaal zoals echte mensen om je heen zouden zijn. Dus laat hun eigenschappen niet beperkt zijn door je realistische voorbeeld.
- De lezer hoeft niet alles te weten over het karakter. Je hoeft niet alles te vertellen.
- Als details van een karakter niet in je verhaal thuis horen, heeft de lezer er niets aan om het te weten. Laat ze bestaan in je onderbewustzijn. Als je moeite hebt een karakter goed te definiëren, dan kan een karakterprofiel, zoals hieronder staat beschreven, helpen.
- Je karakter moet actie ondernemen, niet actie ondergaan.
- We zijn geïnteresseerd in karakters vanwege de keuzes die ze maken. We willen de criminelen uitjoelen en de held toejuichen. Het uitschreeuwen wanneer een van onze helden een erg foute keuze dreigt te gaan maken. Een karakter wat zelf niet handelend optreedt, wordt bestuurd door externe krachten en zal niet een karakter zijn wat aanspreekt. Het plot is wat de karakters in de volgende scène gaan doen. Als de karakters niet het plot creëren, dan is het plot leeg en hol.
Een voorbeeld van een karakterprofiel-sjabloon vind je hieronder. Het invullen van zo'n tabel voor elk belangrijk karakter kan helpen bij het creëren van diepgang van de karakters in je boek. Als jij ze al niet goed kent als schrijver, zullen ze zeker oppervlakkig blijven voor de lezer.
| Naam: |
| Lengte: |
| Leeftijd in het verhaal: |
| Geboorteplaats: |
| Haarkleur, lengte en stijl: |
| Kleur/nationaliteit: |
| Man/vrouw: |
| Regionale invloeden: |
| Accent (inclusief stem, spreekstijl, jargon): |
| Religie: |
| Gehuwd/ongehuwd: |
| Littekens of andere lichamelijke kenmerken: |
| Handicaps (emotioneel, lichamelijk, mentaal): |
| Gezondheid (Atletisch, passief,...): |
| Kledingstijl: |
| Favoriete kleur of kleuren: |
| Hoe vindt hij/zij zich zelf qua uiterlijk: |
| Broers & zussen: |
| Naam vader: |
| Naam moeder: |
| Relatie met ouders: |
| Relatie met ander karakters in het boek |
| Jeugdherinneringen: |
| Opleidingen (straatwijsheid, formeel, veel lezen?): |
| Werkervaring: |
| Beroep: |
| Waar woont het karakter nu (beschrijf de woning): |
| Netjes of rommelig: |
| Seksuele voorkeuren/moraal: |
| Vrienden (mannen/vrouwen): |
| Huisdieren: |
| Vijanden (waarom?): |
| Basic karakter/natuur: |
| Persoonlijke eigenschappen (verlegen, extrovert, eerlijk, vriendelijk, humor, dominant): |
| Sterkste eigenschap: |
| Zwakste eigenschap: |
| Waar is het hij/zij het meeste bang voor: |
| Waar is hij/zij het meeste trots op: |
| Waar schaamt hij/zij zich het meeste voor: |
| Kijk tegen het leven aan (optimistisch, pessimistisch, cynisch, idealistisch,...): |
| Ambities: |
| Politiek (voorkeuren, ideeën): |
| Hoe ziet het karakter zich zelf: |
| Hoe wordt het karakter ervaren door anderen: |
| Vind je hem/haar leuk (waarom, waarom niet?): |
| Vinden lezers hem/haar leuk (waarom/ waarom niet?): |
| Wat is van het karakter het allerbelangrijkste om te weten: |
| Wat is zijn/haar huidige probleem: |
| Hoe wordt dat probleem nog erger: |
| Wat is het doel van het karakter in het verhaal: |
| Wat voor dingen zullen hem/haar helpen om het doel te bereiken: |
| Wat maakt het karakter verschillend van andere karakters: |
| Waarom zullen lezers hem/haar onthouden: |